Nadmiar kolagenu – objawy, które powinny Cię zaniepokoić

Kolagen kojarzy się nam bardzo pozytywnie – z młodą skórą, zdrowymi stawami i mocnymi włosami. Jednak nadmiar kolagenu w organizmie może prowadzić do niepożądanych objawów. To sytuacja rzadka, ale warta uwagi – zwłaszcza w dobie popularności suplementacji. Jeśli stosujesz kolagen i zauważasz u siebie niepokojące sygnały ze strony skóry, układu pokarmowego czy stawów, warto przyjrzeć się, czy przyjmowana ilość nie jest zbyt wysoka. Jakie są objawy nadmiaru kolagenu w organizmie? Kiedy powinna zapalić Ci się czerwona lampka?

Najbardziej widoczne objawy nadmiaru kolagenu w organizmie dotyczą skóry. Gdy kolagenu jest zbyt dużo, może dojść do jego nieprawidłowego odkładania się tego białka w tkankach. Skóra staje się wtedy twarda, zgrubiała i mniej elastyczna, co paradoksalnie sprawia, że wygląda na starszą, a nie młodszą. W związku z tym możesz zaobserwować ograniczenie mimiki twarzy, uczucie sztywności lub napięcia skóry. Może wydawać Ci się, że odpowiadają za to mięśnie twarzy, ale jednak nie – to skóra! W skrajnych przypadkach nadmiar kolagenu prowadzi do powstawania bliznowców (keloidów), czyli przerośniętych, twardych blizn, które nie znikają samoistnie.

Jeśli od dłuższego czasu przyjmujesz np. kolagen rybi czy kolagen wołowy i zaczynasz odczuwać bóle w stawach, uczucie sztywności lub ucisku w mięśniach, może to być sygnał, że organizm nie radzi sobie z metabolizowaniem nadmiaru białka. Choć kolagen wspiera stawy, jego nadmiar może prowadzić do przeciążenia tkanek łącznych, a w rzadkich przypadkach do ich stwardnienia. 

To może być jeden z tych sygnałów, który jako pierwszy da Ci znać, że przyjmujesz zbyt wiele suplementów z kolagenem. Nudności, zgaga, uczucie ciężkości, wzdęcia i zaparcia – problemy trawienne również są objawem nadmiaru kolagenu. Chociaż kolagen hydrolizowany jest łatwiej przyswajalny, wszystko zależy od organizmu. Komu może zaszkodzić kolagen? Suplementy z tym białkiem – jeśli są spożywane w większych ilościach – mogą być problematyczne zwłaszcza dla osób z chorobami układu pokarmowego, jak zespół jelita drażliwego, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, przewlekłe zaparcia, refluks żołądkowo-przełykowy czy choroba Leśniowskieg-Crohna. W tych przypadkach zwiększona ilość białka w diecie – nawet w formie suplementu – może zaostrzać objawy lub powodować dodatkowe dolegliwości. Mogą to być zatem przeciwwskazania do stosowania kolagenu, choć nie muszą. Liczy się tu opinia specjalisty. Pamiętaj, że każda suplementacja powinna być skonsultowana z lekarzem rodzinnym. 

Choć jest to rzadszy objaw, może niepokoić. Chodzi o mrowienie i drętwienie kończyn – rąk i nóg – spowodowane prawdopodobnie włóknieniem tkanek. Ten proces utrudnia prawidłowe funkcjonowanie nerwów obwodowych, powodując uczucie drętwienia. To jeden z bardziej nieoczywistych sygnałów, który jednak warto powiązać z suplementacją – szczególnie gdy pojawia się po zwiększeniu dawki kolagenu. Zwłaszcza kolagen morski i kolagen wołowy są bogate w konkretne typy peptydów oddziałujących na tkanki łączne.

W skrajnych i bardzo rzadkich przypadkach, nadmiar kolagenu może prowadzić do włóknienia narządów wewnętrznych – na przykład wątroby czy płuc. Może być to spowodowane twardziną układową, w której dochodzi do niekontrolowanego rozrostu kolagenu w całym ciele. Co ważne: ten stan nie jest spowodowany suplementacją! Twardzina układowa jest chorobą autoimmunologiczną. Suplementacja nie będzie zatem wiązać się z tak drastycznymi skutkami. 

Choć są wymieniane rzadko, nadmierna ilość kolagenu może prowadzić do uczucia kołatania serca lub zmiany w rytmie jego pracy. To może wynikać z tego, że kolagen oddziałuje nie tylko na skórę, ale też na naczynia krwionośne. Zwiększona ilość zgromadzonego w naczyniach krwionośnych kolagenu może wpływać na ich elastyczność. To potencjalnie utrudnia przepływ krwi i obciąża układ sercowo-naczyniowy. Jeśli zatem zauważasz takie objawy, koniecznie odstaw suplement i skonsultuj się z lekarzem. 

Nie, występuje bardzo rzadko. W większości przypadków organizm efektywnie metabolizuje dostarczany kolagen, a ewentualne objawy wynikają z przeciążenia układów, które są odpowiedzialne za jego wchłanianie i wykorzystanie. Problemy mogą pojawić się, jeśli przyjmujesz kilka różnych produktów jednocześnie – również ze względu na nadmiar witamin czy substancji dodatkowych. Jednak trzeba mocno się napracować, by zauważyć u siebie objawy przedawkowania. U osób ze schorzeniami autoimmunologicznymi czy chorobami wątroby, zawsze konieczna jest konsultacja lekarska przed suplementowaniem kolagenu. Jak możesz zminimalizować ryzyko skutków ubocznych?

A jeśli kolagen jednak nie jest dla Ciebie, zawsze możesz wybrać kolagen wegański – formę suplementu, która wspiera syntezowanie tego białka. 

Nadmiar kolagenu jest bardzo rzadki, jednak może się zdarzyć. Warto zawsze trzymać się zaleceń producenta i obserwować swoje ciało podczas suplementacji – zwłaszcza na początku – by uniknąć nieprzyjemności.