Witaminy i minerały - historia i znaczenie

Odkrycie koncepcji witamin

Sto lat temu polsko-amerykański naukowiec podjął próbę wyizolowania pierwszej witaminy (B1) z otrębów ryżowych. Kazimierz Funk nazwał swoje odkrycie „witaminą”. Uważał, że jest to niezbędna do życia amina (związek azotu). Ten związek trafił do powszechnej świadomości w nieco zmienionej nazwie, jako „witamina”. Stało się tak pomimo tego, że zgodnie z późniejszą wiedzą większość witamin nie jest właściwie aminami. Przełomowe odkrycie Funka odegrało decydującą rolę w rozwoju żywienia. Obecnie świat uważa je za rzecz oczywistą.

Funk (1884-1967) był pierwszym naukowcem, który zasugerował istnienie całej rodziny substancji organicznych, które są niezbędne do życia i pierwszym, który nadał tym substancjom nazwy objaśniające ich działanie. W swojej wybitnej karierze naukowej, która obejmowała czasy dwóch wojen światowych, Funk studiował i pracował w Europie i Stanach Zjednoczonych. Piastował różne stanowiska w środowisku akademickim i przemyśle oraz ulepszał metody produkcji leków komercyjnych. Nigdy jednak nie otrzymał Nagrody Nobla za swoją pracę. Polski Instytut Sztuki i Nauki w Ameryce corocznie przyznaje polsko-amerykańskiemu naukowcowi Nagrodę Nauk Przyrodniczych im. Kazimierza Funka.

W 1921 roku brytyjski biochemik Sir Jack Cecil Drummond zasugerował połączenie użycia liter alfabetu z terminem „witamina” w celu określenia szeregu powiązanych organicznych mikroelementów z pożywienia. Składniki pożywienia tego rodzaju stały się znane jako witaminy A, B, C i tak dalej

Historia witamin i minerałów

Witamina Nazwa chemiczna Rok odkrycia Kto Kraj
Rozpuszczalene w tłuszczach
Witamina A Retinol 1913 Elmer McCollum i Marguerite Davis Stany Zjednoczone
Witamina D Kalcyferol 1922 Elmer McCollum Stany Zjednoczone
Witamina E Tokoferol 1922 Herbert M Evans Stany Zjednoczone
Witamina K Filochinon 1929 Henrik Carl Peter Dam Dania
Rozpuszczalne w wodzie
Witamina B1 Tiamina 1897 Christiaan Eijkman Holandia
Witamina B2 Ryboflawina 1922 Nieznany Nieznany
Witamina B3 Niacyna 1936 Conrad Elvehjem Stany ZJednoczone
Witamina B5 Kwas pantotenowy 1931 Roger J Williams i R W Truesdail Stany ZJednoczone
Witamina B6 Pirydoksyna 1934 Paul György Stany ZJednoczone
Witamina B7 Biotyna 1931 Paul György Niemcy
Witamina B9 Kwas foliowy 1941 Henry Mitchell Stany ZJednoczone
Witamina B12 Kobalamina 1926 George Whipple, George Richards Minot i William Murphy Stany ZJednoczone
Witamina C Kwas askorbinowy 1928 Albert Szent-Györgyi Anglia
Cholina 1862 Adolph Strecker Niemcy
Pierwiastek Nazwa chemiczna Rok odkrycia Kto Kraj
Makroelementy
Wapń 1808 Humphrey Davy Anglia
Magnez 1755 Joseph Black Anglia
Fosfor 1669 Hennig Brand Niemcy
Potas 1807 Humphrey Davy Anglia
Pierwiastki śladowe
Chrom 1798 Louis Nicolas Vauquelin Francja
Miedź 9000 BC b.d. Irak
Fluor 1886 Henri Moissan Francja
Jod 1811 Bernard Courtois Francja
Żelazo 5000 BC b.d. Francja
Selen 1817 Jons Jacob Berzelius Szwecja
Cynk 1746 Andreas Marggraf Niemcy