Jak łączyć składniki aktywne w pielęgnacji skóry – zasady i błędy

Świadoma pielęgnacja to nie tylko wybieranie odpowiednich kosmetyków, ale również znajomość składników aktywnych i tego, jak korzystać z ich potencjału. Łączenie składników aktywnych nie jest jednak proste, gdyż wymaga wiedzy wykraczającej poza podstawy. Warto ją poszerzać, by rutyna pielęgnacyjna nie kończyła się podrażnieniami czy zaczerwieniem. Jak łączyć składniki aktywne, by osiągnąć pożądane efekty i nie marnować potencjału kosmetyków?

skladniki aktywne

Jak łączyć składniki aktywne – podstawy

Nie każdy składnik kosmetyczny może być stosowany z towarzystwem. Kluczowym powodem są różnice w pH preparatów, typy działania, ale także ryzyko chemicznej niestabilności niektórych substancji. Spokojnie, nawet jeśli chemia nie jest Twoją mocną stroną, można się tego nauczyć. Wiele substancji aktywnych działa skutecznie tylko w określonym środowisku. Idealnym przykładem jest witamina C, która lubi niskie pH czyli kwaśny odczyn skóry [1]. Z kolei niacynamid woli środowisko obojętnie, około 6-7 pH. Dlatego ich wspólne zastosowanie spowoduje mniejszą skuteczność, a może również nasilić działanie drażniące.

Kolejnym aspektem jest nadmierne złuszczanie skóry. Kwasy AHA, BHA i PHA działają złuszczająco na naskórek i dodawanie do nich innych substancji o podobnym działaniu, jak na przykład retinoidy, może prowadzić do osłabienia bariery hydrolipidowej i podrażnień [2]. Skóra staje się wtedy nadwrażliwa, bardziej podatna na działanie czynników zewnętrznych. Z kolei regeneracja jest utrudniona.

Niektóre składniki, choć teoretycznie są korzystne dla skóry, neutralizują się wzajemnie. Zamiast działać synergicznie, działają antagonistycznie. Przykładem jest połączenie retinolu i witaminy C. To dwa silne składniki, które działają najlepiej w różnych warunkach i mają różne wymagania. Razem mogą podrażniać skórę, szczególnie tę wrażliwą. Pamiętaj też, że skuteczna pielęgnacja nie polega na nakładaniu wszystkiego na raz. Synergia składników jest skuteczniejsza niż ich kumulacja. Dobrze dobrane połączenia mogą działać mocniej, o ile im na to pozwolisz.

Kategorie składników aktywnych i zasady ich łączenia

Aby żyło Ci się łatwiej, przygotowaliśmy szczegółowe opisy najpopularniejszych składników aktywnych, mechanizmów działania i zaleceń dotyczących ich łączenia. Skupiamy się nie tylko na unikaniu podrażnień, ale również na maksymalnym efekcie pielęgnacyjnym

Kwasy (AHA, BHA, PHA)

Kwasy hydroksylowe są znane z działania złuszczającego, ale każdy z nich jest trochę inny. Kwasy AHA rozpuszczają wiązania między martwymi komórkami naskórka, co poprawia teksturę skóry i jej kolor. Jest łagodniejszy niż BHA, który działa głębiej. Penetruje pory i skutecznie sprawdza się przy redukcji zmian trądzikowych. Z kolei PHA to najłagodniejsza alternatywa – jest tolerowany dobrze nawet przez skórę wrażliwą i naczyniową. Ale… czy można je ze sobą łączyć? Teoretycznie tak, ale tylko w profesjonalnych formułach, które mają bardzo precyzyjnie dobrane pH, stężenia i składniki łagodzące. Formuły domowe z takim zestawieniem to duże ryzyko podrażnień, dlatego nie zaleca się stosowania ich razem. Jeśli zatem zastanawiasz się, jakie kwasy można łączyć, z pewnością nie jest to ten zestaw.

A z czym można łączyć kwasy? Już wyjaśniamy!

AHA (na przykład kwas glikolowy, mlekowy, migdałowy) świetnie łączą się z kwasem hialuronowym. Doskonale nawilża i redukuje uczucie ściągnięcia po złuszczaniu. Ceramidy również do niego pasują, bo odbudowują barierę hydrolipidową. Niacynamid z kolei, o ile jest stosowany z umiarem i nie jednocześnie, zwęża pory i niweluje przebarwienia. AHA doskonale łączą się też z pantenolem, aloesem i alantoiną.
BHA (kwas salicylowy) dogaduje się z tymi samymi składnikami aktywnymi. Jeśli zatem zastanawiasz się, czy kwas salicylowy można łączyć z kwasem hialuronowym, ceramidami, niacynamidem i składnikami łagodzącymi, odpowiedź brzmi: tak!
PHA (na przykład glukonolakton, kwas laktobionowy) to bardzo delikatne kwasy. I dzięki ich łagodnemu działaniu dobrze łączą się niemal ze wszystkim. Sprawdzą się doskonale w duecie z niacynamidem, ceramidami i kwasem hialuronowym. Możesz używać go nawet przy cerze naczynkowej i wrażliwej.

A z czym nie łączyć kwasów?

Kwasy AHA – nie łączymy ich z retinolem i witaminą C. Dodatkowo nie powinno się ich łączyć z peptydami, gdyż kwaśne środowisko może je dezaktywować.
Kwasy BHA – podobnie nie łączymy ich z retinolem i witaminą C, peptydami, ale też z nadtlenkiem benzoilu. Ma mocne działanie przeciwtrądzikowe i w duecie z BHA może wysuszać i niszczyć barierę hydrolipidową. Warto pamiętać, że nie łączymy też kwasów AHA z BHA.
Kwasy PHA – z czym nie łączyć tych delikatnych kwasów? Lepiej unikać ich z innymi silnymi kwasami, czyli AHA i BHA w jednej rutynie. To może kumulować działanie drażniące.

Witamina C – kwas askorbinowy i podobne

To jeden z najlepiej przebadanych składników aktywnych w kosmetyce. Witamina C jest ceniona za silne działanie antyoksydacyjne i rozjaśniające, ale także za wsparcie w produkcji kolagenu. Najczęściej spotyka się w kosmetykach kwas L-askorbinowy, czyli czystą i najbardziej aktywną formę witaminy C.

Z czym łączyć witaminę C? Dobrym towarzystwem dla niej są kwas hialuronowy, który zapewnia nawilżenie i łagodzi ewentualne przesuszenie czy napięcie. Świetnie sprawdza się też witamina E, kwas ferulowy czy resweratrol, które wzmacniają działanie antyoksydacyjne. Ceramidy z kolei wspierają barierę hydrolipidową i poprawiają komfort skóry.

A z czym nie łączyć witaminy C?

Retinoidy – pochodne retinolu są silne aktywnie i mogą drażnić w połączeniu z równie silną witaminą C. Działają lepiej w różnych środowiskach, dlatego nie są kompatybilne. Jeśli chcesz używać ich w swojej pielęgnacji, stosuj witaminę C rano, a retinol wieczorem.
Kwasy AHA/BHA – podbijają kwaśne środowisko, a to może destabilizować witaminę C i pogłębiać podrażnienia.
Peptydy – w połączeniu z witaminą C mogą tracić swoje właściwości.

O czym jeszcze warto pamiętać? Witamina C łatwo się utlenia, dlatego unikaj przegrzewania i kontaktu produktu ze światłem. Kolor serum powinien mieć kolor lekko mleczny, przezroczysty lub jasnożółty. Jeśli ma kolor brązowy, utlenił się. Nie przesadzaj też ze stężeniem. Zgodnie z zasadami bezpiecznego łączenia składników, wszystkie nowości wprowadzaj do rutyny powoli i pojedynczo, by skóra mogła się do nich przyzwyczaić.

A jak wprowadzić witaminę C do pielęgnacji? Najlepiej rano, na oczyszczoną skórę – po toniku lub esencji. Jeśli używasz jej w serum, upewnij się, że „domykasz” pielęgnację za pomocą kremu z ceramidami lub kwasem hialuronowym, które zredukują ryzyko przesuszenia. Na koniec koniecznie krem z filtrem SPF. Witamina C działa ochronnie, ale nie zastępuje filtra.

Retinol i retinoidy

Retinol to pochodna witaminy A i naprawdę dobrze przebadany składnik aktywny. Wchodzi w grupę tak zwanych retinoidów, czyli substancji działających na receptory retinoidowe w skórze. Jest bezpieczny, ale ma naprawdę silne właściwości, w tym przeciwstarzeniowe, dlatego warto wiedzieć, jak go stosować. Retinol przede wszystkim przyspiesza odnowę komórkową i zwiększa produkcję kolagenu oraz elastyny. Dzięki temu skóra jest zdrowsza, wygląda młodziej i szybciej się regeneruje. Zmniejszenie zmarszczek można dostrzec dość szybko po zastosowaniu retinolu, ale to nie jedyna zaleta. Tę substancję poleca się też osobom z trądzikiem czy przebarwieniami [3].

Z czym można łączyć retinol? Ze względu na powodowanie podrażnień i przesuszeń, najlepiej łączyć go ze składnikami łagodzącymi, regenerującymi i nawilżającymi. Bezpieczne połączenie to kwas niacynamid i ceramidy, które będą wspierać regenerację bariery hydrolipidowej i łagodzić zaczerwienienia. Kwas hialuronowy umożliwi lepsze nawilżenie, a pantenol, alantoina czy trehaloza złagodzą stany zapalne. Szukaj takich produktów, które łączą te składniki aktywne w kosmetykach z retinolem.

Z czym nie łączyć retinolu? Tu sprawa również jest prosta. Z silnymi substancjami złuszczającymi, takimi jak kwasy AHA i HA – to może prowadzić do silnych podrażnień. Retinol nie lubi się też z witaminą C i nadtlenkiem benzoilu. Co ciekawe, nie warto łączyć go również z olejkiem eterycznym z drzewa herbacianego, gdyż może on nasilić drażliwość skóry. Pamiętaj jednak, że retinol źle włączony do pielęgnacji zawsze będzie powodować podrażnienia. Zacznij stopniowo, raz lub dwa razy w tygodniu – w niewielkiej dawce. Używaj kosmetyków zaufanych, które naprawdę starają się tworzyć bezpieczne składy. Idealnym przykładem jest dr Ambroziak. Z czasem zwiększaj częstotliwość, gdy Twoja skóra przyzwyczai się do retinolu. Dbaj o zabezpieczanie skóry filtrem, gdyż retinol bardzo uwrażliwia na słońce. Nawilżaj i regeneruj, najlepiej za pomocą ceramidów i kwasu hialuronowego.

Niacynamid

To witamina B3, wielozadaniowy składnik kosmetyczny, który działa przeciwzapalnie, rozjaśniająco, łagodząco i wzmacniająco. Jest do tego bardzo zgodny z innymi składnikami, co czyni go doskonałym uzupełnieniem wielu rutyn pielęgnacyjnych. Przede wszystkim wzmacnia barierę hydrolipidową i łagodzi zaczerwienienia, ale też może regulować produkcję sebum czy wyrównywać koloryt skóry. Stanowi idealne uzupełnienie kosmetyków przeciwstarzeniowych, gdyż odpowiada również za wygładzanie zmarszczek.

Niacynamid doskonale łączy się z wieloma substancjami, gdyż jest jednym z najbardziej kompatybilnych składników aktywnych. Możesz bezpiecznie łączyć go z retinolem, kwasem hialuronowym, peptydami czy kwasem azelainowym. Warto jednak pamiętać, że witamina C i wysokie stężenia niacynamidu z kwasami AHA i BHA nie są najlepszym rozwiązaniem. Ryzykujesz w ten sposób podrażnieniami.

Niacynamid najlepiej stosować codziennie, regularnie, rano lub wieczorem w niewielkim stężeniu od 2 do 5%. Będzie on działać łagodnie i regenerująco. Stężenie 10% i więcej aktywnie działa na przebarwienia, ale warto wprowadzać go powoli.

Peptydy

To krótkie łańcuchy aminokwasów, które informują skórę, że nadszedł czas na rozpoczęcie procesu regeneracji. Sprytne, prawda? Stymulują w ten sposób produkcję kolagenu i elastyny – substancji niezbędnych do poprawy jędrności skóry. Umożliwiają też wzmocnienie bariery hydrolipidowej, a nawet wygładzają drobne zmarszczki. Działają kojąco i przeciwzapalnie, dlatego dobrze włączać je do rutyny, gdy stosuje się retinol.

Tak, możesz łączyć go z retinolem, ale także z ceramidami i lipidami oraz kwasem hialuronowym. Czy peptydy można łączyć z niacynamidem? Jak najbardziej! Wspierają one regenerację i poprawiają strukturę skóry. To doskonały duet. Z peptydami lepiej jednak nie łączyć silnych kwasów AHA i BHA, gdyż zbyt niskie pH może destabilizować peptydy. Podobna zależność zachodzi przy łączeniu peptydów z witaminą C.

Specjalne przypadki, czyli Benzyol Peroxide, kwas azelainowy, bakuchiol

Co łączy te wszystkie składniki aktywne? Nie działanie, a substancje, z którymi nie powinno się ich łączyć. Ale po kolei. Nadtlenek benzoilu to składnik o silnych właściwościach przeciwbakteryjnych i przeciwzapalnych. Stosuje się go głównie w leczeniu trądziku. Kwas azelainowy również polecany jest przy trądziku, choć nie tylko. Jest delikatnym kwasem o właściwościach rozjaśniających, dlatego sprawdzi się na przebarwienia czy rumień. Bakuchiol to substancja z innej bajki, nazywana też łagodnym retinolem. Działa przeciwzmarszczkowo, ujędrniająco i antyoksydacyjnie.

Każdy z tych składników aktywnych może być stosowany z niacynamidem, kwasem hialuronowym czy ceramidami. Nie lubią się jednak z retinolem i kwasami AHA/BHA. Łączenie tych substancji grozi podrażnieniami [5].

Łączenie składników aktywnych w pielęgnacji to sztuka równowagi. Dobre połączenia mogą wzmocnić efekty działania kosmetyków. Jednak złe prowadzą do podrażnień, przesuszenia bądź całkowite zniesienia działania poszczególnych substancji. Nie musisz znać każdego mechanizmu biochemicznego, ale warto wiedzieć, co nakładasz na swoją twarz. U nas zawsze znajdziesz informacje, które pomogą Ci to robić bezpiecznie i skutecznie.

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Co najpierw: witamina C czy kwas hialuronowy?

Najpierw witamina C – działa lepiej na czystej, suchej skórze. Kwas hialuronowy stosujemy po niej, by nawilżyć skórę. Pamiętaj, że lubi on wilgotne środowisko, dlatego warto nałożyć go na serum, a następnie zwieńczyć kremem [4].

Czy kwasy można łączyć z retinolem?

Nie w jednej rutynie. To silne składniki, które razem mogą mocno podrażniać. Stosuj je naprzemiennie – na przykład kwasy jednego dnia, retinol innego.

Czy można stosować kilka serum naraz?

Tak, jeśli mają różne funkcje i delikatne formuły. Nakładaj od najlżejszego do najgęstszego. Nie mieszaj kilku silnych składników aktywnych na raz.

Które składniki stosować rano, a które wieczorem?

Rano: witamina C, niacynamid, kwas hialuronowy, SPF.

Wieczorem: retinol, kwasy AHA/BHA, peptydy, ceramidy.

Jakie składniki nie nadają się na dzień?

Retinol i kwasy AHA/BHA – mogą zwiększać wrażliwość na słońce. Lepiej zostawić je na noc i rano użyć SPF.

Czy kwas salicylowy można łączyć z ceramidami?

Tak, ceramidy łagodzą i wzmacniają skórę po działaniu złuszczającym BHA.

Czy kwas hialuronowy można łączyć z ceramidami?

Zdecydowanie tak. To jedno z najlepszych połączeń nawilżająco-ochronnych.

Czy kwasy AHA i BHA można łączyć z witaminą C?

Nie poleca się ich razem, gdyż mogą podrażniać i destabilizować witaminę C. Lepiej nałożyć witaminę C rano, a kwasy wieczorem.

[1] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11207686/

[2] https://biogo.pl/blog/przywroc-skorze-naturalny-blask-jak-odbudowac-bariere-hydrolipidowa/

[3] https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC2699641/

[4] https://witaminowybazar.pl/co-powinno-byc-pierwsze-witamina-c-czy-kwas-hialuronowy-w-pielegnacji/

[5] https://uroda.medonet.pl/twarz/pielegnacja-cery/zakazane-duety-tych-kosmetykow-nigdy-nie-stosuj-razem/r74jc1c

NA ŚWIĘTA – DARMOWA DOSTAWA NA WSZYSTKO

Kategorie blogów

Szukaj w blogu