Witamina D. Kluczowa rola w zdrowiu i funkcjonowaniu organizmu człowieka

 
O tym, jak ważna dla organizmu jest witamina D, mówi się wiele. I pomimo akcji promocyjnych a nawet reklam suplementów (których mnóstwo zobaczysz w sezonie jesienno-zimowym), nadal statystyki są nieubłagane. Szacunkowo nawet 90% Polaków może cierpieć na niedobór witaminy D [1]. Dlaczego powinno Cię to martwić? Na co wpływa witamina D? Jakie są jej funkcje? Witaminy D nie da się zastąpić w naszym organizmie i chociaż potrafimy ją syntezować, te ilości są niewystarczające. Dlaczego? Tego wszystkiego dowiesz się z naszego artykułu.

Co to jest witamina D?

Zanim zajmiemy się tym, na co wpływa witamina D, wyjaśnijmy… Co to jest witamina D? Chociaż witaminy zwykle nie są wytwarzane przez organizm i musimy przyjmować je wraz z pożywieniem lub suplementami, w przypadku witaminy D jest trochę inaczej. Ciało potrafi ją syntezować z pomocą promieni UV. I chociaż mówimy tu o jednej witaminie, tak naprawdę chodzi o całą grupę… hormonów sekosteroidowych. Co to jest witamina D3? Jest to forma witaminy D, znana jako cholekalcyferol, która – w wyniku hydroksylacji zachodzącej w wątrobie – zmienia się w kalcytriol, czyli aktywną formę witaminy. To właśnie kalcytriol jest niezbędny do prawidłowej mineralizacji tkanki kostnej. Ale nie tylko… O tym jednak za chwilę. Najpierw skupmy się jednak na tym, dlaczego suplementacja witaminy D jest tak istotna.

Witamina D – na co nam suplementy?

Chociaż organizm powinien samodzielnie doskonale radzić sobie z syntezowaniem witaminy D, rzeczywistość wygląda zupełnie inaczej. A wszystko zależy od szerokości geograficznej. Niestety w Polsce nie możemy cieszyć się dużą ilością słonecznych dni, co skutkuje niedoborami witaminy D. Poziom nasłonecznienia w miesiącach jesiennych i zimowych jest zbyt niski, by zapewnić nam odpowiedni poziom witaminy D [2]. Stąd konieczność suplementacji – przynajmniej w tym czasie. Latem z kolei warto zbadać się co najmniej raz, by sprawdzić, czy suplementacja nie jest dobrym wyjściem. Pamiętaj też, że do syntezy witaminy D dochodzi także wtedy, gdy masz na sobie krem z filtrem SPF. Nie musisz zatem rezygnować z ochrony skóry!

Witamina D – na co wpływa? 

Na co działa witamina D? Wbrew pozorom nie tylko na zdrowie kości. Zacznijmy jednak od tego. Witamina D wpływa na układ kostny poprzez regulację gospodarki wapniowo-fosforowej. Sprawia, że jelita wchłaniają wapń i fosfor w większych ilościach, ale także stymuluje ich resorpcję zwrotną w nerkach. Odpowiada także za pobudzanie osteoblastów, czyli komórek, które tworzą tkankę kostną. Właśnie dlatego witamina D dla dzieci jest jest jedną z najważniejszych witamin – konieczną do suplementacji już od pierwszego dnia życia. 

A poza układem kostnym, na co wpływa witamina D? 

  • To jedna z witamin, która jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego. Działa przeciwbakteryjnie, dzięki czemu zmniejsza ryzyko powstania infekcji. Dodatkowo hamuje nadmierną odpowiedź immunologiczną, co jest istotne podczas chorób autozapalnych. 
  • Nie bez powodu mówi się, że witamina D to witamina szczęścia. Nie tylko dlatego, iż kojarzy się ze słońcem. Jest również odpowiedzialna za utrzymanie prawidłowego poziomu serotoniny w organizmie. Ten hormon z kolei wpływa na nasze samopoczucie. 
  • Witamina D jest również niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Poprawia plastyczność synaps, umożliwia produkcję czynników wzrostu nerwów, a także redukuje wytwarzanie cytokin prozapalnych, które prowadzą do zmian w ośrodkowym układzie nerwowym. Co ciekawe, niedobór witaminy D wiąże się obecnie ze zwiększonym ryzykiem występowania chorób neurodegeneracyjnych, takich jak Alzheimer. 
  • Witamina D może również redukować ryzyko wystąpienia nowotworów. Umożliwia hamowanie namnażania komórek nowotworowych. Obecnie nadal prowadzone są badania nad wpływem witaminy D w profilaktyce, jednak nie da się ukryć, że regularna suplementacja z pewnością nie zaszkodzi. Może zaś znacząco wspomóc organizm. 

Niedobór witaminy D – objawy

Czym objawiają się niedobory witaminy D? Bazując na tym, na jakie układy wpływa ta witamina, możesz spodziewać się, że objawy niedoboru są różnorodne. I z pewnością nie dają jednoznacznej odpowiedzi. Niedobór może objawiać się:
  • osłabieniem,
  • wahaniami nastroju,
  • bezsennością,
  • bólami kości i stawów,
  • wypadaniem włosów,
  • nawracającymi infekcjami,
  • gorszą kondycją skóry.
Czy takie objawy powinny Cię zaniepokoić? Z całą pewnością. Niekoniecznie jednak muszą one oznaczać niedobór witaminy D. Koniecznie udaj się do lekarza i wraz z nim zdecyduj o dalszym leczeniu bądź – na podstawie badań krwi – suplementacji. 
Witamina D odgrywa niezwykle ważną rolę w naszym życiu. Wspiera wiele układów organizmu, co zapewnia optymalną pracę ciała i umysłu. Choć można dostarczać ją z pożywieniem lub syntezować przez skórę, suplementacja, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, jest bardzo korzystna, gdy dostęp do światła słonecznego jest ograniczony. Warto zastanowić się nad wyborem odpowiedniego suplementu, zarówno dla dorosłych, jak i dzieci. Często pojawia się pytanie, ile witaminy D dla rocznego dziecka jest właściwe. Zalecana dawka to najczęściej 400-600 IU dziennie, co wspomaga zdrowy rozwój kości i układu odpornościowego. Regularne dostarczanie odpowiedniej ilości tego składnika jest niezwykle istotne w pierwszych latach życia.